Afscheid…

Afscheid…

Afgelopen maandagmorgen is een bewoonster, die vanaf het begin van de zorgvilla bij ons woonde, overleden. Verdrietig. Niet omdat zij overleden is, dit kwam voor haar als een verlossing en bracht haar eindelijk de rust. Maar verdrietig om het zware leven dat zij heeft gehad.

Getekend door de Tweede Wereldoorlog, wat diepe wonden achterliet in haar geest. Met als gevolg dat zij angstaanvallen had en achterdochtig was, en dit alles als gevolg van de ideeën van één man in 1940-1945. Nooit kon zij dit vergeten of wissen uit haar geheugen. En zelfs toen haar geheugen haar in de steek liet, werd dit gevoel juist alleen maar sterker en heftiger. Dit leidde tot angst in de overtreffende trap, hartverscheurend om te zien. En dan komt het einde als een verlossing.

Voor het eerst in mijn leven was ik aanwezig bij een joodse begrafenis en wat was dit bijzonder, mooi en puur om mee te maken. Wat mij het meest raakte en zal bijblijven is de rabbijn die alles aan de “niet” joodse aanwezigen uitlegde. Niet op een belerende of bekerende wijze, maar oprecht om uit te leggen hoe en waarom. De gebeden niet alleen in het Hebreeuws maar ook in het Nederlands toelichtte. En het gevoel dat iedereen aanwezig was om afscheid te nemen van en rust te geven aan deze bijzonder sterke en lieve mevrouw.

De man die zijn ideeën aan eenieder wilde opleggen in 1940-1945 is hierin niet geslaagd. Maar hij heeft velen wel van hun geliefden beroofd en heel veel kapot gemaakt. Dit heb ik bijna dagelijks gezien bij deze bijzondere mevrouw, gedurende de drie en half jaar dat zij in de villa woonde. Ik heb vaak gewild dat ik iets van deze vreselijke herinneringen weg kon nemen of uitwissen.

Helaas is er nog steeds een heleboel in de wereld wat we kunnen verbeteren op het vlak van acceptatie van elkaars geloof, rituelen en levenswijze. Tijdens het afscheid van deze mevrouw heb ik, en meerderen met mij, ervaren dat dat ook echt kán. Meerdere geloven, levenswijzen en nationaliteiten die met elkaar respectvol afscheid nemen van een hele bijzondere, wijze, sterke, geïnteresseerde en lieve mevrouw. Rust zacht, u heeft het meer dan verdiend.